GAÜN’de güncel gelişmeler paneli

Gaziantep Üniversitesi (GAÜN) Hukuk Fakültesi ve Hukuk Topluluğu tarafından düzenlenen panelde Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Serap Helvacı “Yargıtay Kararları Işığında Aile Hukuku Sorunlarında Güncel Gelişmeler” ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Helvacı ise “Yeni Ticaret Hukukunda Güncel Gelişmeler” konusunda bilgi paylaşımında bulundular.

Panelin açılış konuşmasını yapan Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Şehmus Demir, “Ahlak ve hukukun birbirini tamamlayan etkisinden söz ederek, gerek meslek ve gerekse hukuk temelinde ahlaki değerlere önem vermeden adaletin sağlanmasının güç olacağını vurgulamıştır. Prof.Dr. Demir bu kapsamda genç hukukçu adaylarının mesleki yaşamlarında işin odak noktasının insan olduğunu unutmadan bu yaklaşıma önem vermeleri gerektiğini belirtmiştir. Konuşmasının son bölümünde Gaziantep Üniversitesi olarak sosyal bilimlere ve özellikle Hukuk Fakültesine ayrı bir önem verdiklerini ifade eden Prof. Dr. Demir değerli bilgilerini Hukuk Fakültesi öğrencileri ile paylaşan panelistler Prof.Dr. Serap Helvacı ve Prof. Dr. Mehmet Helvacı’ ya teşekkürlerini iletti.”

Panelde; evlilik akdinde soyadının kullanılması konusunda katılımcıları bilgilendiren Prof. Dr. Serap Helvacı, Türk Medeni Kanunu’nda evli kadının soyadını düzenleyen 187. Maddeye dikkat çekerek, “O maddede evlenen kadın kocasının soyadını alır” hükmü vardır. Dolayısıyla Türk Hukuk Sistemi’nde bu bir emredici hüküm olduğundan dolayı evlenen kadın kocasının soyadını taşımak zorundadır. Mevcut durumda kadın kendi soyadını kocasının soyadının önünde taşıyabilir ama bu soyadı çocuklarına geçmez. Çünkü aile soyadı, kocanın soyadıdır. Türk Medeni Kanunu değiştirildiği sırada aslında değiştirilme esası Aile Hukuku alanındaki kadın-erkek eşitliğini sağlamaktı. Bu alanda atılan çok adım var ama kadın-erkek eşitliğine aykırı olarak bu hüküm hala Medeni Kanunda varlığını sürdürüyor” şeklinde konuştu.

Bu konunun yargı sürecinde ise ilk önce Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde ele alındığını aktaran Prof. Dr. Helvacı, Ünal Tekeli davasını örnek göstererek şunları söyledi: “kendi soyadını taşımak isteyen evli kadın, bu süreçte iç hukuk yollarını tüketmesi sonucunda son adım olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvurmuştur. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de mevcut durumun eşitliğe aykırı olduğunu görerek, kadının kendi kızlık soyadını evlendikten sonra da tek başına taşıyabileceğini, kocasının soyadını almak zorunda olmadığına karar vermiştir”. AİHM’nin bu kararını, Türkiye Medeni Kanunu’nun 187. Maddesini Anayasa Mahkemesi’ne götürerek kadın-erkek eşitliğine aykırı bu hükmün iptali talebine karşılık Anayasa Mahkemesi, ‘eşitlik’ kavramının kapsamının “eşitliğin eşitler arasında eşitlik” olduğunu belirtmiştir. Bütün kadınların kocasının soyadını alıyorsa kendi içlerinde eşit olduğunu ve bütün erkeklerin de soyadını veriyorsa yine onların da kendi içlerinde eşit olduğunu vurgulayarak, başvuruyu eşitliğe aykırı değildir diye reddetmiştir. Prof. Dr. Helvacı ayrıca ülkemizdeki uygulamada, bir kanun hükmünün iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurduğunuz zaman eğer Anayasa Mahkemesi bunu kabul etmezse 10 yıl süreyle bir daha bu maddenin iptali için Anayasa Mahkemesi’nin önüne gidilemediğini ve 2011 yılında alınan bu ret kararından dolayı 187. Maddenin iptalinin 2021’e kadar Anayasa Mahkemesi’ne taşıma imkanının olmadığını ifade etmiştir.

MEDENİ KANUNUN 187. MADDESİ DEĞİŞMESİ GEREKİYOR

Anayasa değişikliyle Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkının getirildiğini ve bu bireysel başvuruda tekrar evli kadının soyadının gündeme geldiğini ifade eden Prof. Dr. Helvacı, “Anayasa Mahkemesi Avrupa İnsan Hakları kararı doğrultusunda kadın kendi soyadını taşıyabilir, kocasının soyadını almak zorunda değildir kararı çıktı. Bunun üzerine Yargıtay da 2015 yılında Hukuk Genel Kurulu kararı doğrultusunda, ‘kadın kendi soyadını taşıyabilir’ dedi. Bunun sonucunda şöyle bir hüküm var; bu bir zımni ilgadır yani kadın kendi soyadını taşıyabilir, sözleşmeler de iç hukuk kuralları gibi uygulanır, kadın kendi soyadını alır. Bu olabilecek bir şey değil. Kadının kendi soyadını taşıması için Medeni Kanunun 187. Maddesinin değişmesi gerekiyor” diye konuştu.

YENİ TÜRK TİCARET KANUNUMUZ AVRUPA BİRLİĞİ İLE UYUMLU

Prof. Dr. Serap Helvacı’dan sonra konuşmasını yapmak üzere sözü alan Prof. Dr. Mehmet HELVACI ise 2012 Yılında yeni Türk Ticaret Kanununun yürürlüğe girdiğini belirterek, yapılan düzenlemelerle özellikle şirketlerde sorumluluk kavramında önemli değişiklikler yaşandığını ve daha pratik hale geldiğini söyledi.

Prof. Dr. Helvacı, “Bugünün teknolojisiyle birlikte özellikle ticaret hayatı farklı bir boyut kazandı. Yabancı sermayeye ihtiyaç duyan bir ülke olduğumuzu belirterek, yabancı sermayenin bir ülkeye gelebilmesi için de kendisini bağlayan hukukun belirlilik ve güvenilirlik taşıması gerekir. Bunun da siyasi ve hukuki ayağı vardır. Siyaseten ve hukuken güvenli bir ülkeye yabancı sermaye gelir. Yeni Türk Ticaret Hukukumuz Avrupa Birliği normlarına uygun bir yasa olarak 2012 yılında yürürlüğe girdi. Kanunun hazırlanması ve çıkacağının garanti edilmiş olması dahi yabancı sermayenin ülkemize girişini hızlandırdı ve ülke ekonomisine ciddi anlamda katkı sağladı” dedi.

Globalleşen dünya düzeniyle birlikte dünyanın küçüldüğünü ve bir ülkeye sermaye girişinin olabilmesi için yasalarımızın Avrupa Birliği ile uyumlu, dünya ile entegre olması gerekiyor. Türk Ticaret Mevzuatının bu çerçevede yeniden düzenlenmesi ile de ülkemize sermeye  girişi artmış ve bu durum ekonomimizi olumlu yönde etkilemiştir” diyerek, Ticaret hukukunda yaşanan güncel gelişmeler hakkında bilgi verdi. 

Katılımcıların büyük bir ilgisini çeken soru-cevap bölümünde ise öğrencilerin soruları ile konu daha da ayrıntılı olarak ve derinlemesine ele alınmıştır. Panel panelistlere teşekkür konuşmalarından sonra, panelistlere verilen Gaziantep Üniversitesi tarafından Gaziantep yöresine ait hediyelerin takdimiyle sona ermiştir.